Wat doen bij overlijden?

Wanneer iemand binnen de familiekring overlijdt, heeft de familie vaak de neiging om direct allerlei zaken te gaan regelen. Daar is eigenlijk geen enkele reden voor. Vaak is het ook niet verstandig. Een sterven is een emotioneel gebeuren en soms het laatste stadium van een vermoeiende tijd. Er is dan ook niets op tegen om eerst een uur of een paar uur de tijd te nemen om wat tot rust te komen of om met elkaar het overlijden te bespreken.

Naast natuurlijk eventuele familie of bekenden, is één van de eersten die gebeld moet worden, de huisarts. Deze (of een plaatsvervanger) zal dan langskomen om officieel het overlijden vast te stellen. Tevens zal hij vaststellen of de overledene een natuurlijke dood gestorven is, en wat mogelijk de oorzaak van overlijden is. Eén en ander wordt op een formulier ingevuld in een zgn. "Verklaring van Overlijden" die de huisarts achterlaat. Zolang een arts deze verklaring nog niet heeft opgesteld, mag er met de overledene niets gebeuren.

Als de (huis)arts geweest is en de verklaring van overlijden heeft achtergelaten, is de volgende stap te besluiten wie u de uitvaart wilt laten verzorgen. Wanneer de overledene lid was van een uitvaartvereniging en/of een uitvaartverzekering had, bent u niet verplicht om de uitvaart te laten verzorgen door de uitvaartorganisatie die verbonden is aan deze vereniging of verzekering! Wilt u de uitvaart laten verzorgen door een andere uitvaartverzorger dan die van de vereniging of verzekering, dan is het verstandig om deze uitvaartverzorger eerst te bellen of hij/zij beschikbaar is. Natuurlijk moet dan ook de vereniging of verzekering op de hoogte gesteld worden van het overlijden en het feit dat u gebruik maakt van een andere uitvaartverzorger.

Wanneer u besluit ons voor het verzorgen van de uitvaart in te schakelen, zullen wij met u afspreken wanneer wij langs zullen komen. Dat kan zo spoedig mogelijk, maar desgewenst ook na een paar uur. In alle rust kunnen we dan die dingen bespreken, die als eerste moeten gebeuren en welke dingen nog even kunnen wachten.

U moet daarbij denken aan dingen zoals:
  • Zijn er (al dan niet op schrift gestelde) wensen van de overledene bekend met betrekking tot de uitvaart?
  • Welke laatste verzorging wilt u dat de overledene krijgt? Bijvoorbeeld: wel of niet wassen en/of niet scheren? Wel of geen make-up?
  • Wilt u wachten met de laatste verzorging tot alle familie is gearriveerd?
  • Wilt u zelf de laatste verzorging geven, wilt u dat ik het doe, of doen we het samen?
  • Hoe wilt u dat de overledene gekleed wordt? Dagelijkse kleren, zijn/haar mooiste kleren, een pyama, alleen een T-shirt?
  • Wilt u, en zo ja, hoe en waar wilt u dat de overledene wordt opgebaard? Op een bed, in een kist, op een speciale baar? In huis en zo ja waar, in een rouwcentrum, in onze speciale afscheidskamer?
  • Wordt de overledene gecremeerd of begraven?
  • Wilt u rouwkaarten versturen? Zo ja, is er een adressenlijst beschikbaar?
Wilt u dat de overledene wordt opgebaard in een kist, dan zullen we moeten bespreken welke kist u wilt voor de overledene. Wordt de overledene bijvoorbeeld opgebaard op bed, dan kan ook op een later tijdstip worden besloten welke kist u wilt.

Wanneer er geen adressenlijst beschikbaar is, is het vaak verstandig om niet te lang te wachten met het samenstellen van een adressenlijst voor de rouwkaart. Afhankelijk van het moment van overlijden, kan het samenstellen van de kaart soms ook de volgende dag. Voor de dag van de uitvaart moeten soms ook zaken in een vroeg stadium besproken worden. Andere dingen kunnen ook rustig een dag wachten.

Kortom, er is geen reden om bij ons eerste bezoek direct alles te regelen. Sommige zaken moeten op korte termijn duidelijk zijn, andere dingen kunnen ook even wachten. En vaak vind ik dat ook verstandig omdat er de eerste uren na een overlijden al zoveel afkomt op nabestaanden, terwijl de nabestaanden zelf vaak emotioneel en soms vermoeid zijn. Daarom vind ik het ook vanzelfsprekend om regelmatig bij u langs te komen, zodat we alles kunnen bespreken op het moment dat dat ook noodzakelijk is.

Het voert te ver om hier alles te beschrijven wat er tussen het moment van overlijden en de dag van de uitvaart besproken en geregeld moet worden. Natuurlijk is dat veel, en natuurlijk is het belangrijk om alles tijdig te bespreken, maar ik vind het net zo belangrijk om hiervoor de tijd te nemen waar dat mogelijk is.